شاتر دوربین عکاسی چیست وچگونه کار می کندآموزش عکاسی آموزش عکاسی پایه 

شاتر دوربین عکاسی (camera shutter) چیست و سرعت شاتر چگونه محاسبه می شود؟ (قسمت اول)

زمان مطالعه این مطلب: 6 دقیقه

شاتر دوربین عکاسی (camera shutter) چیست؟

شاتر دوربین عکاسی چیست و چگونه عمل می کند؟ این سوالی است که در این قسمت از آموزش به آن پاسخ خواهیم داد.

اگر شما در فیلم های تاریخی دیده باشید، زمانیکه عکاسان می خواهند عکس بگیرند از همه درخواست می کردند که ثابت باشند. بعد از آن درپوشی که روی لنز دوربین عکاسی بود را برای چند ثانیه برداشته و پس از مدتی در پوش را دوباره روی لنز قرار میدادند.

در گذشته و دوربین های قدیمی همین در پوش ساده بود که نقش شاتر را بازی میکرد. در واقع یک شاتر مکانیکی به تمام معنا. عکاسان در آن زمان به صورت تجربی برای شاتر زمان تعیین می کردند.

شاتر دوربین عکاسی
نحوه عملکرد شاتر در دوربین عکاسی

وظیفه شاتر در دوربین عکاسی

پس از اینکه نور از راه لنز وارد دوربین می شود قبل از اینکه به سنسور و یا قسمت حساس به نور برسد در مسیر خود به دیواره ای برخورد می کند. تا زمانی که عکاس دکمه عکس گرفتن روی دوربین را فشار ندهد این نور نمیتواند روی سنسور و یا قسمت حساس به نور تاثیری بگذارد. در زمانی که عکاس اقدام به عکس گرفتن می کند. این دیواره کنار رفته و اجازه میدهد تا نور به سنسور بتابد.

نام این دیواره در دوربین های عکاسی شاتر و یا مسدود کننده است که وظیفه کنترل مقدار زمان تابش نور به سنسور را به عهده دارد. عملکرد شاتر تاثیر مستقیم روی عکس های نهایی خواهد داشت و در همه دوربین های عکاسی دیجیتال و آنالوگ به شکل های مختلف وجود دارد.

پس وظیفه اصلی شاتر در دوربین عکاسی مقدار زمان تابش نور به سنسور و یا سطح حساس است.

انواع شاتر دوربین عکاسی

شاتر مرکزی و یا تیغه ای (leaf shutter)

در این نوع از شاتر ها و یا مسسدود کننده ها از تیغه های فلزی استفاده شده است و مانند دیافراگم از مرکز به طرف خارج باز می شوند. در استفاده از شاتر تیغه ای سطح حساس به نور به صورت یکباره در معرض نور قرار گرفته و تصویر را ثبت می کند. در گذشته از این نوع از شاترها در قطع های مختلف دوربین عکاسی استفاده می شد. اما امروزه از این نوع شاتر دیگر در دوربین های حرفه ای 35mm استفاده نمی شود. البته امروزه استفاده از شاتر کانونی و یا پرده ای در دوربین های SLR رواج دارد.لازم به ذکر است استفاده از شاتر مرکزی در دوربین های قطع های متوسط و بزرگ بیشتر کاربرد دارد.

 

شاتر مرکزی یا تیغه ای
نحوه عملکرد شاتر تیغه ای یا مرکزی در هنگام عکاسی

 

شاتر مرکزی یا تیغه ای
ساختمان شاتر مرکزی یا تیغه ای در دوربین عکاسی

 

شاتر کانونی و یا پرده ای (Focal-plan shutter)

همانطور که گفته شد پس از اینکه نور از راه لنز وارد دوربین SLR می شود قبل از اینکه به سنسور و یا قسمت حساس به نور برسد، در مسیر خود به شاتر کانونی برخورد می کند. همانطور که از اسم آن پیداست این شاتر در سطح کانونی عدسی جای دارد. یعنی در نزدیکترین فاصله نسبت به سنسور. در واقع شاتر کانونی و یا پرده ای از دو سطح اصلی تشکیل شده است. این سطوح به موازات یکدیگر و با فاصله ای که عکاس برای آنها مشخص می کنندن از یکدیگر حرکت می کنند. در حین همین حرکت است که از شکاف ایجاد شده در بین این سطوح، نور می تواند به سنسور بتابد و تصویر را ثبت کند. برخلاف شاتر مرکزی که به همه سطح قسمت حساس به  نور به یکباره نور میدهد، شاتر کانونی این کار را اندک اندک نور میدهد.

شاتر کانونی و یا پرده ای (FOCAL-PLAN SHUTTER)
ساختمان شاتر کانونی و یا پرده ای (FOCAL-PLAN SHUTTER)

 

شاتر کانونی و یا پرده ای (FOCAL-PLAN SHUTTER)
ساختمان شاتر کانونی و یا پرده ایدر دوربین عکاسی (FOCAL-PLAN SHUTTER)

 

شاتر دوربین های بدون آینه

مکانیزم شاتر این دوربین ها در بسیاری از موارد شبه به دوربین های SLR می باشد. همچنین این دوربین های نیز دارای پرده ای کرکره ای شکل هستند که در هنگام عکس گرفتن بالا و پایین می رود. از آنجا که این دوربین ها آینه ندارند سنسور کاملا در پشت لنز قرار گرفته است. در این دوربین ها با فشار دادن دکمه ی شات یک پرده از پایین به بالا می آید تا سنسور را مسدود کند و سپس با پایین رفتن این پرده نوردهی صورت می گیرد. و پس از انجام نوردهی پرده ی دیگری از بالای قاب پایین می رود و تا سنسور را بپوشاند.

 

مقایسه حالت شاتر باز و بسته در دوربین بدون آینه سونی
این تصویر مقایسه حالت شاتر باز و بسته در دوربین بدون آینه سونی را به نمایش می گذارد

 

شاتر الکترونیکی (Electronic shutter)

به واسطه سرعت رشد تکنولوژی و کوچک شدن و سریعتر شدن دوربین های عکاسی امروزه از شاتر الکترونیکی استفاده می شود. درو اقع در دوربین های کامپکت از این نوع شاتر استفاده می شود. عملکرد شاتر الکترونیکی به این شکل است که زمانی که عکاس دکمه عکس گرفتن را فشار می دهد، به میزانی که سرعت شاتر تعیین شده، سنسور نور میبیند و تصویر را ثبت میکند. این دوربین ها پرده های کرکره ای ندارند که به سمت بالا یا پایین حرکت کند و نور به صورت مستقیم از لنز به سنسور تابیده می شود. اما در زمان عکاسی سنسور اقدام به ثبت تصویر می کند. سنسور در این دوربین ها به صورت هوشمند قبل از عکاسی نوری را ثبت نمیکند و صرفا تصویر را دریافت کرده و در مانیتور به نمایش می گذارد.

شاتر دیجیتال در دوربین های کامپکت (ELECTRONIC SHUTTER)
کارکرد شاتر دیجیتال در دوربین های کامپکت (ELECTRONIC SHUTTER)

 

سرعت شاتر دوربین عکاسی

در حقیقت سرعت شاتر به سرعت زمان باز و بسته شدن پرده شاتر گفته می شود. باید گفت سرعت شاتر به مدت زمانی اشاره دارد که شاتر باز خواهد بود و اجازه برخورد نور به سنسور را می‌دهد. سرعت شاتر تعیین کننده مدت زمانی است که ثبت یک تصویر به طول می انجامد. بنابراین هرچقدر زمان ثبت تصویر یا باز بودن شاتر بیشتر باشد، میزان نوری که به سنسور خواهد رسید بیشتر خواهد بود. سرعت شاتر را در دوربین ها و مطالب عکاسی با حرف s نمایش می دهند که مخفف کلمه shutter است.

سرعت های استاندارد در عکاسی به شرح زیر است:

سرعت B سپس سرعت 30 ثانیه تا 1 ثانیه و بعد از آن 1/8000s – 1/4000s – 1/2000s – 1/1000s – 1/500s – 1/250s – 1/125s – 1/60s – 1/30s – 1/15s – 1/8s – 1/4s – 1/2s

سرعت شاتر در دوربین عکاسی
عملکرد شاتر دوربین عکاسی در سرعت های مختلف

 

سرعت شاتر چگونه محاسبه می شود

همانطور که در قسمت قبل گفته شد سرعت های شاتر متفاوتی وجود دارند که محاسبه آنها به این گونه است:

سرعت B و یا Bulb

در زمان استفاده از این سرعت زمانی که شما دکمه عکاسی را فشار می دهید شاتر باز شده و تا زمانی که دست خود را از روی دکمه برندارید شاتر باز خواهد ماند. در واقع با استفاده از این گزینه سرعت شاتر را یه طور خاص عکاس مشخص می کند. استفاده از این سرعت برای نوردهی های بیشتر از 30 ثانیه کاربرد دارد.

سرعت ها 30 تا 1 ثانیه

در زمان استفاده از این سرعت ها به میزانی که عکاس مشخص می کند شاتر باز خواهد ماند و نورگیری می کند. و بعد از پایان نور گیری شاتر بسته می شود.

سرعت های اعشاری 1/2s تا 1/8000 و…

این سرعت ها در واقع کسری از 1 ثانیه هستند. به این شکل که سرعت 1/60s یعنی 1 ثانیه تقسیم بر 60 می شود و 1 واحد از آن 60 قسمت شاتر برای نورگیری باز می شود. به همین نحو برای سرعت 1/8000s محاسبه می شود. 1 ثانیه تقسیم بر 8000 می شود و 1 واحد از آن 8000 قسمت شاتر برای نورگیری باز می شود. بنابراین هرچه سرعت شاتر بالاتر باشد سرعت عکاسی بیشتر و هرچه سرعت شاتر پایین تر باشد سرعت عکاسی کمتر است.

سرعت های شاتر دوربین عکاسی
جدول سرعت های شاتر دوربین عکاسی

 

تغیر سرعت شاتر دوربین عکاسی

نکته قابل توجه در این سرعت ها این است که هر کدام از سرعت ها 2 برابر سرعت قبلی و نصف سرعت بعدی هستند. البته چند استثنا هم وجود دارد مثل سرعت های 15 و 125!

زمانی که ما اقدام به تغییر سرعت می کنیم در واقع و در اصطلاح حرفه ای یک یا چند استاپ سرعت را تغییر می دهیم. وقتی دوربین ما روی 1/60s تنظیم شده است و ما به سرعت 1/8s می رویم یعنی 3 استاپ سرعت شاتر را کاهش داده ایم. و یا برعکس زمانی که ما از سرعت 1/250s به سرعت 1/1000s حرکت میکنیم یعنی 2 استاپ سرعت را افزایش داده ایم. (جدول بالا را ملاحظه کنید)

افزایش و کاهش سرعت شاتر تاثیر مستقیم در نوع تصویر نهایی و کارکرد دیافراگم و ایزو دارد. که باید به این مسائل توجه ویژه نمود. البته در حالت Auto این تغییرات به صورت اتوماتیک انجام می شود. برای تنظیم دستی و استفاده از سرعت شاتر دلخواه، دوربین را باید به حالت تمام دستی یا تقدم شاتر تغییر حالت بدهیم. تنظیمات شاتر در دوربین عکاسی و تاثیر آن در عکاسی را در مطلب آینده توضیح خواهیم داد.

 

برای مطالعه قسمت دوم شاتر دوربین عکاسی کلیک کنید.

 

(تیم دیلنز در حال آماده سازی پادکست این پست است و به زودی بارگذاری می شود)

 

(انتشار این مطلب تنها با ذکر منبع www.Dlenz.ir و در فضای مجازی مجاز خواهد بود)

دیلنز پایگاه جامع خبر و آموزش عکاسی

 

جهت استفاده از آموزش های عکاسی سایت دیلنز کلیک کنید

 

Spread the love

پست های مرتبط

6 دیدگاه در “شاتر دوربین عکاسی (camera shutter) چیست و سرعت شاتر چگونه محاسبه می شود؟ (قسمت اول)”

  1. آرزو رفیع

    چقدر توضیحات جالب و کاربردی را بیان کردید. خیلی برای من مفید بود.
    بسیار ممنون از سایت خوبتون.

    1. بسیار جای خوشحالی دارد که مطالب ما توانسته برای شما مفید فایده واقع شود. امیدوارم با حمایت های شما بتوانیم بیش از پیش به آموزش و پیشرفت این هنر کمک کنیم.

  2. رضا گلیان

    ممنون از مطالب و محتوای زیباتون

    1. از لطف و محبت شما سپاسگزاریم

  3. Reyhaneh

    مطالب واقعا مفیدی بود ممنون.

    1. بسیار خرسندیم که مطالب ما توانسته برای شما مفید واقع شود. امیدوارم با حمایت های شما بتوانیم بیش از پیش به آموزش و پیشرفت این هنر کمک کنیم.

دیدگاه خود را بنویسید